Güncelleme Tarihi:
Derleyen: İsmail SARI / isari@hurriyet.com.tr | Fotoğraflar: iStock
Oluşturulma Tarihi: Mart 11, 2025 08:03
Banyonuzda gördüğünüz pembe sümük gibi lekeler, sıradan bir küf değil, ciddi sağlık riskleri taşıyan bir bakteri olan Serratia marcescens’in habercisi olabilir! Peki bu bakteri banyoda nasıl oluşuyor? Hangi sağlık sorunlarına yol açıyor? Nasıl önlem almak gerekiyor? İşte detaylar…
1/9
Banyonuzda pembe sümük şeklinde lekeler görüyorsanız, hemen kolları sıvayıp temizlik yapmanız gerektiğini unutmayın. Küf ile karıştırılabilen bu rahatsız edici madde, aslında Serratia marcescens adı verilen bir bakteri ve kendi haline bırakıldığında ciddi sağlık sorunlarına yol açabiliyor.
2/9
İngiliz cerrah Dr. Karan Rajan, yakın zamanda paylaştığı bir TikTok videosunda, Serratia marcescens’in nemli ortamları sevdiğini ve sabun ile şampuanlardaki yağ birikintilerini beslenme kaynağı olarak kullandığını belirtti. Bu nedenle, bu bakteri özellikle buharlı banyolarda yayılmayı tercih ediyor.
BAKMADAN GEÇME!
3/9
GÖZLERE VE AÇIK YARALARA ASLA DEĞMEMELİ
Dr. Rajan, Serratia marcescens’e maruz kalmanın çoğu insan için ‘genellikle zararsız’ olduğunu ancak pembe sümüğün gözlere ya da açık yaralara bulaşmasını engellemek gerektiğini vurguladı. Bunun nedeni, bakterinin gözlerde şiddetli kaşıntı, yanma ve irinle sonuçlanan konjonktivit gibi enfeksiyonlara yol açabilmesi.
4/9
Dr. Rajan, bakterinin özellikle bağışıklık sistemi zayıf olan bireyler için de büyük risk taşıdığını da söyledi. Bu kişiler arasında küçük çocuklar, yaşlılar, kronik hastalığı olanlar ve kanser tedavisi görenler yer alıyor.
BAKMADAN GEÇME!
5/9
Bu savunmasız bireylerde, Serratia marcescens‘e maruz kalmak, göğüs, bağırsak ve idrar yolu gibi farklı bölgelerde ciddi enfeksiyonlara yol açabiliyor. Ayrıca, bakteri genellikle antibiyotiklere karşı dirençli olduğu için tedavisi de oldukça zor oluyor.
6/9
KAN DOLAŞIMINA GİRDİĞİNDE TEHLİKE DAHA DA ARTIYOR
Bakteri kan dolaşımına girdiğinde, sepsis gibi yaşamı tehdit eden komplikasyonlara da neden olabiliyor. Serratia marcescens‘in neden olduğu kan dolaşımı enfeksiyonlarında ölüm oranı yüzde 25 ila yüzde 58 arasında değişiyor; bağışıklık sistemi zayıf olanlarda ise bu risk çok daha yüksek.
BAKMADAN GEÇME!
7/9
PEMBE SÜMÜKTEN KORUNMA YÖNTEMLERİ NELER?
TikTok’ta 5,3 milyondan fazla takipçisi bulunan Dr. Rajan, “Pembe sümüklerden kurtulmanın birinci kuralı, bakterilerin baştan oluşmasını engellemek” dedi. Serratia marcescens bir kez yerleştiğinde, biyofilmler oluşturarak çoğalmayı artırıyor ve birçok dezenfektana karşı dirençli hale geliyor.
8/9
Bakteri oluşumunu engellemek için Rajan, “Duştan sonra banyoyu çok iyi havalandırmanız gerekiyor. Nem seviyelerini düşük tutmak için pencere açabilirsiniz. Pembe bir büyüme gözlemeseniz bile duş perdenizi ve astarınızı düzenli olarak temizleyin ya da değiştirin. Ayrıca, gizli noktalarda su birikmesini önlemek için tesisat sızıntılarını giderdiğinizden emin olun” dedi.
Dr. Rajan ayrıca, sabun köpüğünü ve vücut yağlarını silmek için banyo yüzeylerini düzenli olarak temizlemeyi de öneriyor.
BAKMADAN GEÇME!
9/9
Eğer Serratia marcescens bakterisi banyonuza çoktan sızdıysa, panik yapmanıza da gerek yok. Sadece temizlikte düzenli kalın ve lastik eldiven kullanarak temizliği yapın. Bakteriyi tamamen yok etmek zor olsa da, çamaşır suyu bazlı dezenfektanlarla kontrol altında tutabilirsiniz.
Ayrıca uyaralım: Eğer eviniz yeterince nemliyse, Serratia marcescens dışında başka zararlı mikroorganizmalar da gelişiyor olabilir. Bunlar, solunum sorunları, alerjiler ve cilt tahrişine neden olabilen ev küfleri de dahil olmak üzere ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir.
New York Post’un ‘You probably have this gross stuff growing in your bathroom — it’s not mold but can make you sick’ başlıklı haberinden derlenmiştir.